Próg rentowności to istotny element rachunkowości zarządczej. Poniżej kilka słów na temat jego znaczenia i mnogości zastosowań.

 

Wielu moich klientów na początku naszej współpracy na hasło próg rentowności (z ang. BEP – Break Even Point) prawidłowo definiuje to zjawisko jako:

 

1. Wartość przychodów gwarantujących pokrycie kosztów i osiągnięcie 0 na wyniku na sprzedaży, lub
2. Ilość sprzedanych produktów/usług/towarów, która pozwoli pokryć koszty operacyjne.

 

Trochę gorzej jest ze wzorem na jego wyznaczenie:

1. Wartościowy:

 

BEP = Koszty stałe / %Marży na pokrycie

 

2. Ilościowy:

 

BEP = Koszty stałe / Marża jednostkowa na kosztach zmiennych

 

Schody zaczynają się przy wyznaczeniu kosztów stałych (KS) oraz % wskaźnika i jednostkowej marży na pokrycie.

 

Dobre rozpoznanie kosztów stałych i zmiennych to podstawa dla prawidłowego wyznaczenia poziomu BEP.

 

Każda branża ma pewną specyfikę kosztów działalności i należy rozpatrywać je indywidualnie, jednak generalnie koszty stałe to koszty niepowiązane bezpośrednio z wolumenem sprzedaży ( w uproszczeniu nie reagują w krótkim terminie na zmiany wolumenu sprzedaży), natomiast wartość kosztów zmiennych jest bezpośrednio powiązana ze zmianami wolumenu sprzedaży. Sposoby wyznaczania kosztów stałych i zmiennych oraz BEP to temat na kolejny artykuł (wkrótce go popełnię).

 

Zakładając, że to co powyżej już za nami, mamy dobrze wyznaczony BEP (jak go wyznaczyć patrz mój blog) – i co dalej?

 

No właśnie – nawet najlepiej wyznaczony wskaźnik zarządczy bez znajomości spektrum jego zastosowań jest tylko ……….. prawidłowo wyznaczonym wskaźnikiem 🙂

 

Poniżej przedstawię kilka zastosowań BEP, które wdrażam u moich klientów.

 

 

1. Codzienna kontrola wyniku finansowego

 

Znajomość BEP (miesięczny, tygodniowy, dzienny) pozwala zarządzającemu każdego dnia odpowiedzieć na pytania:

 

• czy w danym dniu sprzedaż pokryła koszty,
• ile jeszcze sprzedaży brakuje do osiągnięcia BEP,
• od którego dniu miesiąca biznes zaczyna generować zysk

i to wszystko tylko dzięki informacji o dziennej sprzedaży przedsiębiorstwa.

 

Dla wielu moich klientów informacja, że biznes potrzebuje 24 dni aby pokryć miesięczne koszty była jak zimny prysznic ukazujący skalę ryzyka osiągniecia dodatniej rentowności działalności.

 

 

2.  Analiza bezpieczeństwa biznesu

 

Dzięki rozpoznaniu BEP jesteśmy w stanie przełożyć dotychczasowej wyniki firmy na tzw. wskaźnik bezpieczeństwa sprzedaży.

 

W uproszczeniu mówi nam on o ile % może spaść nam obrót biznesu aby jeszcze do niego nie dokładać.

 

Wskaźnik te znajduje szczególnie zastosowanie w handlu detalicznym, kiedy właściciel sklepu analizuje jak pojawienie się konkurencji może wpłynąć na jego efektywność. Czyli, czy spodziewany spadek obrotów (nawet do 40% – na szczęście można z czasem odzyskać część utraconych klientów) spowoduje konieczność dokładania do sklepu, czy jednak sklep się samodzielnie obroni.

 

 

3. Wsparcie w negocjacjach cenowych

 

Świadomość jaki obrót gwarantuje pokrycie kosztów operacyjnych jest przydatny, np. podczas negocjacji dotyczących wynajmu lokalu handlowego. Zarządzający biznesem znający poziom oczekiwanej sprzedaży pokrywającej koszty operacyjne jest w stanie świadomie negocjować czynsz dzierżawny, tak aby spodziewany obrót pozwolił również na opłacanie czynszu (dodatkowego kosztu stałego).

 

 

4. Wstępna analiza opłacalność inwestycji

 

BEP jest podstawowym narzędziem zarządczym, które stosuję rozważając z moimi klientami projekty inwestycyjne.

Na przykład w handlu detalicznym jest to doskonałe narzędzie do wstępnej oceny ryzyka wejścia w daną lokalizację. Przy prawidłowym określeniu BEP, zarządzający potrafiący ocenić potencjał sprzedażowy rozważanej lokalizacji, jest w stanie określić ryzyko i optymalny scenariusz dla powodzenia inwestycji.

 

Wiele moich zleceń dla inwestorów finansowych zawierało w sobie konieczność wyznaczenie BEP i momentu jego osiągnięcia. Wynika to z chęci określenia przez właściciela kapitału rzeczywistego poziomu całej inwestycji, która obejmuje nie tylko capex (zakup majątku) ale musi również pokryć opex (koszty operacyjne) w początkowym okresie komercjalizacji inwestycji.

 

 

5. Cząstkowy BEP

 

Dobry manager orientuje się nie tylko w BEP dla całej swojej działalności. Wie również jaka i kiedy sprzedaż pozwala na pokrycie kosztów osobowych, kosztów najmu, leasingu itd.

 

Wiedza ta wymaga po prostu policzenia cząstkowych BEP, w których zamiast sumy operacyjnych kosztów stałych w liczniku stawiamy interesujące nasz koszty (np. osobowe, najmu, leasingu i inne).

 

Jak widać próg rentowności to istotny element rachunkowości zarządczej z wieloma możliwościami zastosowań. I pomyśleć że do tego wszystkiego wystarczy tylko znajomość kosztów stałych i zmiennych 🙂